Konya’da seçim: Kale ilk kez bu kadar zorlanacak
KONYA- Türkiye’nin “tarihi” seçimine 9 gün kaldı. Geri sayım başlarken hem iktidar hem de muhalefet seçmeni ikna etmede son şeklini alıyor. Türkiye’nin yüzölçümü en geniş ili olan Konya, Milli Görüş geleneğinin temel aldığı illerden biridir. AK Parti’nin kurulduğu günden bu yana güçlü olduğu kentte geçmiş dönemlerde görülen bir seçim atmosferi yok. Cumhur İttifakı ile Millet İttifakı arasında Türkiye’de yaşanan rekabete ve ekonomik meselelere dikkat çekenler, “kale”nin ilk kez bu kadar zorlu bir sınavdan geçeceğini belirtiyor.
KONYA’NIN TEMEL SORUNLARI NELERDİR?
Tarım ve buna bağlı sanayinin geliştiği Konya’da yaklaşık 2,5 milyon insan yaşıyor. “Türkiye’nin tahıl ambarı” olarak nitelendirilen kentte tarım bölümünün en büyük sorunu olarak geri gidiş ve kuraklık dikkat çekiyor. Türkiye genelinde gözlenen işsizlik, ortak sorunlardan biri olarak bir kez daha kayıtlara geçiyor ve genç işsizliğinin her geçen gün arttığından bahsediliyor. Deprem nedeniyle yoğun göç alan kentte yükselen kiralar, konut sorununu da beraberinde getiriyor.
KONYA’DA İLGİ ÇEKEN ADAYLAR KİMLERDİR?
14 Mayıs’ta yaklaşık 1,5 milyon seçmenin sandık başına gideceği Konya, Meclis’te 15 sandalyeyle temsil ediliyor. Konyalı bakanlardan Murat Kurum’un kentte neden aday gösterilmediğini anlayamadıklarını belirten AK Partililer, bunun motivasyonlarını olumsuz etkilediğini düşünüyor. Halen Konya Milletvekili olan Avukat Tahir Akyürek, AK Parti’nin Konya için birinci adayı olurken, diğer milletvekilleri Orhan Fazilet ikinci, Selman Özboyacı ise üçüncü aday oldu. Cumhur İttifakı ortağı MHP’nin de listesi değişmedi, birinci aday Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı oldu. MHP’nin ikinci adayı ise uluslararası ilişkiler alanında çalışmış, geçmişte mecliste ve partide görevler üstlenmiş Konur Alp Koçak oldu.
CHP’nin ‘Konya’ adaylarını öne çıkardığına dikkat çekenler, CHP’nin ‘kabul edilebilir’ ve ‘geri dönülebilir’ listesinin olduğunu vurguluyor. CHP listelerinden Konyalı Ahmet Davutoğlu liderliğindeki Gelecek Partisi’nin isimlerinin seçildiği Konya’da ittifakın diğer bileşenleri DEVA ve Saadet Partisi’nin adayı CHP listesinde yer almadı. Partinin il başkanlığı görevini üstlenen Barış Bektaş CHP’de birinci olurken, Gelecek Partisi Kurucu İl Başkanı Hasan Ekici ikinci aday oldu. CHP Gençlik Kolları Lideri Genç Osman Killik’in üçüncü sırada aday gösterildiği Konya’da, geçmişte AK Parti’den milletvekili olan ve şimdi de Gelecek Partisi’nde yer alan Ömer Ünal dördüncü sırada aday gösterildi.
İYİ Parti’nin Konya’daki ilk adayı, futbol dünyasının yakından tanıdığı teknik direktör Ünal Karaman oldu. GÜZEL Parti Konya Milletvekili Fahrettin Yokuş ikinci sıradan aday gösterilirken, göreve başlarken rahatsızlanarak vefat eden UYGÜN Parti Konya İl Başkanı Gökhan Tozoğlu’nun eşi Selin Tozoğlu, görevine son verildi. üçüncü sırada.
Konya’da Yeşil Sol Parti’nin milletvekili adayı birinciliği Cihanbeyli Gölyazı ilçesinin Belediye Başkanı Mulla Şimşek olurken, ikinci sırayı Emine Duymaz aldı. Türkiye Emek Partisi (TİP) Konya İl Başkanı Bilal Ortakalaycı partisinin ilden birinci milletvekili adayı olurken, ikinci adayı Pınar Babir oldu.
GAZETECİ İŞKAN: KALE İLK SEFERDE ZOR BİR SINAV YAPILACAK
Konya’nın önceki yıllardan farklı olarak daha sönük bir seçim atmosferine sahip olduğunu belirten gazeteci Kerem İşkan’a göre Konya, Milli Görüş’ün markası konumunda. Konyalı seçmenin tavrını yarattığı markaya aidiyet duygusuyla birlikte okumak gerektiğini belirten İşkan, “Konya’ya Türkiye’den bakıldığında ‘piskopos’ gibi çirkin sıfatlar yapılıyor. Bir kişi bir marka yaratırsa, o markaya ait olma duygusu hisseder.
Konya halkının seçimler öncesi sessiz kaldığına değinen İşkan, “Konya AK Parti’nin kalesi oldu, kale bu seçimlerde ilk kez bu kadar sınanacak.” İşkan, değerlendirmelerine şöyle devam etti:
“AK Parti ile çok önemli bir kırılma olacağını düşünmüyorum. Konya’nın Tayyip Erdoğan’ın kodları ve Milli Görüş ile markasının arkasında duracağını düşünüyorum. Özellikle gençlerin CHP’ye olan apaçık hareketini gördük. DÜZGÜN Partisi ikinci parti olarak çıktı. Başarılı bir il başkanının vefatının ardından GÜZEL Parti uzun süre kendi içine dönerek takım kurmaya çalıştı ancak parti geriledi, ikincilikten üçüncülüğe geriledi. Özellikle kadın seçmen Meral Akşener’e sempati duyuyor. Ahmet Davutoğlu’nun AK Parti’den ihraç edilmesi sürecinde Konya büyük tepki gösterdi. Davutoğlu’nun mağdur ve mazlum bir konumu vardı. Partinin kurulmasıyla birlikte bir takviye görüldü. Bugün geldiğimiz noktada partisinin CHP listelerinden seçilebilecek yerlerden yarışa girdiğini görüyoruz. Gelecek Partisi ilk kez sandıkta kendini test edecekti ama ittifakla yarışa girdiği için bu sonucu bir daha göremeyeceğiz.”
‘MARKASININ ARKASINDA DURUYOR’
Cumhurbaşkanlığı seçiminde Erdoğan’ın Konya’da yüksek bir oy oranına ulaşacağına değinen İşkan, Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu ile ilgili olarak “Konya gençleri arasında Kemal Kılıçdaroğlu’na sempatinin arttığını görüyoruz” ifadelerini kullandı. Türkiye genelinde meydana gelebilecek bir iktidar değişikliği durumunda Konya’nın nasıl tepki vereceği sorusuna İşkan, “Konya, uzun yıllardır muhalefet partili iktidarlara direnmeyi başarmış bir şehir. ANAP iktidarı döneminde Konya belediyeleri Refah Partisi, Saadet Partisi gibi bir şey yaşadı. Konya’daki kodlar Orta Anadolu’daki bazı şehirler gibi değil. Gelenek koduyla markasının arkasında durur. Güçler değişse bile ana kodların değiştirilmesinde uzun süre direnir. ‘Hükümet değişirse hükümete uyum sağlayalım’ diyerek diğer vilayetlerin verdiği hızlı tepkiyi veremeyebilir.
SILENCE BİR BÖLÜMDE ‘SESSİZ Dip Dalgası’ Anlatıyor
Konya’da son seçim dönemlerinde sokakta siyaset daha hareketliydi. Bu kez seçmenlerin çoğunluğunun seçimlerden bahsetmemesi dikkat çekti. Bir bölüme göre, bu sessizlik “sessiz derin dalgayı” anlatıyor. Muhalefetin kazandığı ivmenin Konya’da da karşılık bulacağını savunanlar, Konya’nın değişim ihtimalini bastırma sürecinde olduğunu belirtiyor. Sokakta yapılan görüşmede gazetecilerin kimliğini kontrol eden polis, “Bu kontrolü yapmamız gerekiyor. Sinirler çok gergin, gündem seçim olunca insanlar çatışıyor, kavga çıkıyor” diye özetliyor tabloyu.
‘SORUN ENFLASYON, NEBATI İLE OLMAK İŞ DEĞİL’
AK Parti ve Recep Tayyip Erdoğan’ı destekleyeceğini söyleyen seçmen, ekonomik konulara dikkat çekiyor ve analiz istiyor. AK Parti seçmeni olduğunu belirten bir taksiciye göre AK Parti’nin hatalarını düzeltme şansı var. Konya’da seçimlerde sürpriz olmayacağını belirten taksici, “En büyük sorun enflasyon. Kazandık ama uçup gitti. Nabati ile ilgisi yok. Doları düşürmeleri ve enflasyonu düşürmeleri gerekiyor. Ekonomi düzelirse moralimiz iyi olur” dedi.
Pazarın genel olarak sorunlu olduğunu ancak dünyanın her yerinde benzer sorunların yaşandığını belirten bir başka taksici Atakan Köksal’a göre kentte seçim heyecanı yok. AK Parti’nin oy oranının yüzde 70’lere çıkacağını belirten Köksal, “AK Parti inşallah alır. Parti yanlısı değilim ama kalbim Erdoğan’la. Neden Erdoğan? Ne yaptı diyecekler Yapıp yapmaması önemli değil. Hiçbir şey yapmaması bile yurtdışındakilerin ellerini birleştirdi.”
HİÇBİR HÜKÜMET HÜKÜMETTE ÇOK UZUN KALMAMALI, BU GÜÇLÜ
İşçi olarak çalışan Ahmet’e göre muhalefet ülke yönetiminin bir modülüdür ve olmazsa olmazıdır. Konya’nın dindar olduğunu ve muhalefet konuştuğunu belirten Ahmet, “Mahalleden baskı olduğu için konuşmaktan çekiniyorlar. Çocuğumun devlet dairesinde ne olacağından, burada işimi bitirip bitirmeyeceğimden endişe duydukları için istediklerini söyleyemiyorlar” dedi.
Bir seçmenin en büyük sorununun “konuşamamak” olduğunu ifade eden Ahmet, “İçeride tutmanın bir anlamı yok. İnsanların cesur olması gerekiyor. Görüşüne ne devlet baskısı ne de polis baskısı olmamalı” dedi. . Değişim olması gerektiğini belirten Ahmet, “Hiçbir hükümet çok uzun süre iktidarda kalmasın, bu üzücü. Parti elindeyken gücü elinde tutmak önemli değil. Hizmet etmeyeni gönderirsiniz. Gelen gideni ararsa, gideni tekrar getirirsiniz. “İnsanlar neyin kötü olduğunu bilmeden iyiyi anlayamaz” dedi.
‘YENİYORSUN, SEVİYORSUN AMA EN İYİSİ AK PARTİ’
İlk kez oy kullanacak olan İsmet Gerçek, oy kullanacağı partiyle ilgili kararının şu anda netleşmediğini söyledi. Ekonomik sıkıntıların olduğunu ve 100 liranın bile değmediğini belirterek, “Çarşıya gittiğimizde 100 liraya yer içerdik. Şimdi merhaba diyorsun, borcun var. Ama bence AK Parti en iyisidir. Kötü de olsa adam yönetir. Başkasının eline geçerse daha kötü olabilir” dedi.
Esnaf Burak Aıcı, genel olarak siyasetçilere güvenmediğini belirterek, “Hangi partiyi tuttuğum önemli değil. Takım gibi parti tutmayın. Benim oyum AK Parti’ye. AK Parti çok mu doğru? Yok. En azından kadının başına başörtüsü asan yok. Onların derdi din” diyerek muhalefete tepki gösterdi.Ekonomik sıkıntılar olduğunu belirten Aıcı, “Ekonomik açıdan bir değişiklik yapılmalı. İnsanlar fast fooda çok alıştı, “Üretim çok zayıf” dedi.
‘BİZİM oğlan öbür tarafa gitti’
AK Parti’de Konya’da hem Başbakanlık hem de Bakanlık yapan Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu’nun seçimlere etkisi merak edilen bir başka konu. Konya sokaklarında Davutoğlu’na AK Parti’de haksızlık yapıldığını söyleyenler kadar Millet İttifakı’na katıldığı için tepki gösterenler de var. Bir Konyalı, “Oğlumuz karşı yakaya geçti” sözleriyle, “Yıllardır çalmadık kapı bırakmadı. Memleketimiz. Ama arkadaşlarını yarı yolda bırakmaz. dedi.
14 MAYIS AKŞAMINDA CEVAPLANACAK SORU
Mecliste 15 milletvekili ile temsil edilen Konya’da yapılacak cumhurbaşkanlığı seçiminde Recep Tayyip Erdoğan’ın yarışı güçlü bir şekilde tamamlaması bekleniyor. Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun özellikle gençlerden takviye aldığına değinilerek oy oranını artırması beklenen kentteki milletvekillerinin dağılımı da bir diğer bilinmeyen. AK Parti’nin Konya’da bir önceki seçimde kazandığı 10 milletvekili sayısına ulaşamayacağı savunulurken, iktidardan kopan 1 mi yoksa 2 milletvekili mi sorusunun cevabı YETER Partisi olan CHP’ye kayacak ya da MHP 14 Mayıs akşamı belli olacak.
KONYA’DA GEÇEN SEÇİMLERDE NELER OLDU?
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin muhalefet temsilcileri tarafından aleyhte oy verildiği 2017 yılında yapılan referandumda Konya’da ‘Evet’ oranı yüzde 72,88 olurken, ‘Hayır’ oranı yüzde 27,12’de kaldı.
Yeni sistemin ilk cumhurbaşkanlığı seçiminde 2018’de Konya’da Recep Tayyip Erdoğan oyların yüzde 74,2’sini alırken, CHP’nin bu dönemdeki cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce oyların yüzde 13,7’sini aldı. Meral Akşener’in yüzde 8,2, Selahattin Demirtaş’ın 2,3 oy aldığı cumhurbaşkanlığı seçiminde Temel Karamollaoğlu yüzde 1,4 oyla kaldı.
2018 milletvekili seçimlerinde Konya’da Cumhur İttifakı’nın aldığı yüksek oy oranı dikkat çekti. AK Parti’nin yüzde 59,4 oyla 10 milletvekili kazandığı kentte, MHP ve CHP yüzde 15,5 ve yüzde 9,7 oyla 2 milletvekilini temsil hakkını elde etti. Konya’da yüzde 9 oy alan ve 1 milletvekili olan DÜZGÜN Partisi’ni yüzde 3,7 ile HDP ve yüzde 2,3 ile Saadet Partisi izledi.
2019’da yapılan yerel seçimlerde AK Parti’nin adayı Uğur İbrahim Altay yüzde 70,53 oyla birinci, DÜZGÜN Partisi’nin adayı Oğuz Şimşek yüzde 20,20 oyla ikinci oldu. Yerel seçimlerde Saadet Partisi’nin adayı 4,1 oy alırken, HDP 2,1 oy aldı.